Na pytanie czy to, co widzimy na prawdę, istnieje naprawdę, większość z nas odpowie- tak. Jednak gdy zapoznamy się z tym artykułem to znajdziemy wiele przykładów które będziemy błędnie interpretować, którym damy się oszukać.
Dlaczego tak się dzieje? Często to, co widzimy, jest jedynie iluzją, złudzeniem. Tych którzy nie wierzą, zapraszam w podróż po świecie złudzeń i iluzji oraz do rozwiązania kilku zagadek. Wybrałam kilka przykładów. Sprawdźmy zatem, jak pod wpływem różnych czynników dał się oszukać nasz wzrok.
Magia złudzeń
Złudzenie optyczne to błędna interpretacja obrazu przez mózg pod wpływem kontrastu, cieni, użycia kolorów, które automatycznie wprowadzają mózg w błędny tok myślenia. Złudzenie wynika z mechanizmów działania percepcji, które zazwyczaj pomagają w postrzeganiu. W określonych warunkach jednak mogą powodować pozornie tylko prawdziwe wrażenia. Złudzenie optyczne możemy podzielić na kilka grup ze względu na czynniki wpływające na błędną interpretację obrazu:
- złudzenia związane z perspektywą, która zmienia nasz odbiór danego przedmiotu
- złudzenia powstałe pod wpływem sąsiadujących obiektów (linii, przedmiotów) np.zaburzenia długości i wielkości przedmiotów
- złudzenia związane z fizjologią układu wzrokowego np. różne postrzeganie kolorów jaśniejszych i ciemniejszych, zwłaszcza w swoim sąsiedztwie
- złudzenia związane z kontrastem: jasnością i barwą
- złudzenia w figurach
Żona czy teściowa?
Przyjrzyjmy się kilku przykładom figur dwuznacznych. Na początek zobaczmy te najbardziej skomplikowane, ale i najbardziej interesujące.
Żona czy teściowa? (podpowiedź: broda żony jest nosem teściowej) |
Jedną z najciekawszych jest: Moja Żona i Moja Teściowa (W.E.Hill) czy iluzja Twarz-Wazon na rysunku opublikowanym w 1915r. przez Edhara Rubina. Takich rysunków są setki a odczytywanie ich to świetna rozrywka dla naszych oczu i naszego umysłu.
Głowa czy kielich? |
Złudzenie w figurach, obrazach jest powodowane tym, że nasz mózg ma problem z interpretacją tego, co jest figurą, a co tłem. I w zależności od tego, którą część obiektu uznamy za krawędź figury, tak zinterpretuje to nasz mózg. Nigdy nie zobaczymy dwóch wariantów jednocześnie.
Czy warto nosić obcasy?
Ciekawym zjawiskiem są zaburzenia w postrzeganiu długości i wielkości przedmiotów - w zależności od tego, co je otacza.
Narysujmy dwie linie równej długości pod kątem prostym (jak na rysunku) i pokażmy je drugiej osobie , aby wskazała tę dłuższą- zapewne wybierze ona linię pionową. To złudzenie optyczne zauważone przez Adolfa Eugena Ficka. Zauważył on że linie pionowe wydają się dłuższe od poziomych. Jeżeli są zestawione pod kątem prostym, ten efekt się nasila. Zatem może warto nosić obcasy...
Ludzie z okrągłych domów nie mają złudzeń
A czy można zmienić długość równych linii (odcinków) np. poprzez dorysowanie strzałek "do zewnątrz" lub do "wewnątrz". Wydaje eis że nie, a jednak.. nasze oczy "mówią" co innego. Linia ze strzałkami "do zewnątrz" wydaje się dłuższą, chociaż w rzeczywistości są one równe. A my ulegamy złudzeniu optycznemu. Jednak nie wszyscy odbieramy to złudzenie tak samo.
Która linia jest dłuższa? |
Np. ludzie z okolic Australii i Nowej Gwinei, którzy mieszkają w okrągłych, kulistych domach, nie ulegają temu złudzeniu. Przypuszcza się że doświadczają go osoby mieszkające w prostokątnych domach, którzy interpretują strzałkę "do zewnątrz", jako róg budynku, dlatego tę linię postrzegają jako dłuższą. Natomiast "do wewnątrz" interpretują jako styk ściany z podłogą i sufitem wewnątrz budynku i dlatego wydaje im się krótsza.
Złudzenia w autoprezentacji?
I jeszcze jedna zagadka - które z poniższych kółek znajdujących się w środku jest wieksze? I znów automatycznie odpowiadamy to z prawej. a przeciez są równe.
To znów złudzenie optyczne. Na postrzeganie danej wielkości mają tym razem wpływ elementy sąsiadujące. Jeżeli są one mniejsze od elementu centralnego- to wydaje się on większy, a jeżeli większe- sprawia wrażenie mniejszego. Ważne, aby zestawić elementy podobne (zasada kontrastu). Przyczyną tego złudzenia jest to, iż oceniamy całą figurę i nie potrafimy wyizolować tylko jej centralnego elementu. To złudzenie Ebbinghausa. A zatem w otoczeniu np. osób niższych będziemy wyglądać na wyższych, w otoczeniu osób tęższych - na szczuplejszych itp.
Może warto zadbać o naszą autoprezentację?
Niezwykłe złudzenia optyczne
Niezwykłe złudzenia optyczne od wieków fascynują artystów, ale też zwykłych ludzi. Dowodem na to może być otwarta niedawno wystawa w chińskim Hangzou, na której można podziwiać obrazy "trójwymiarowe".
Ekspozycja pt. "Magiczna sztuka" jest połączeniem fotografii i malarstwa, a zwiedzający zachęcani są do aktywnego udziału w tworzeniu wystawy, poprzez odpowiednie wkomponowanie się w tło.
Trzeba przyznać, że efekt jest niesamowity.
(źródło: http://wiadomosci.wp.pl/gid,14783672,kat,1345,title,Niezwykle-zludzenia-optyczne,galeria.html)
A na sam koniec...
Bardzo ciekawe złudzenie, gdzie na kierunek ruchu tancerki ma wpływ umysł oglądającego.
Jeśli ruch będzie zgodny w ruchem wskazówek zegara, to będzie znaczyło, że w tej chwili bardziej używasz prawej półkuli mózgu. Ruch przeciwny do ruchu wskazówek zegara oznaczać będzie, że to lewa półkula jest w tym momencie bardziej aktywna.
Postaraj się wpłynąć na kierunek tancerki :)
a to na podsumowanie autentyczności powyższej publikacji :) |
"Wszystko co widzimy, może być postrzegane
w inny sposób. Dlatego pytam siebie; czy wszystko na co patrzymy nie jest
iluzją?"
- Sandro
del Prete
(wykorzystano materiały zawarte na www.zludzenia.pl )
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz