Widzenie u dziecka -

 jak   to   było   od   początku...

Układ wzrokowy

Układ wzrokowy jest najbardziej złożonym systemem sensorycznym w organizmie człowieka. Jednakże w chwili narodzin dziecka jest jednym z najmniej rozwiniętych układów. Dopiero złożony rozwój struktur ocznych oraz neuronalnych prowadzi do zmian anatomicznych i fizjologicznych, które są niezbędne do powstania prawidłowego widzenia. Dojrzewanie narządu wzroku u dzieci jest procesem dynamicznym. Uwarunkowany jest przede wszystkim przez dopływ odpowiednich bodźców wzrokowych, jak również przez indywidualne uwarunkowania psychofizyczne i genetyczne.

Anatomia gałki ocznej

Oko noworodka jest około 35% mniejsze niż dorosłego człowieka. Długość osiowa gałki ocznej w chwili narodzin wynosi nok 15-16 mm i zwiększa się gwałtownie do 20 mm przez pierwsze dwa lata życia. W 8 roku życia jej długość osiąga 22 mm. Szerokość szpary powiekowej u noworodka jest niemal taka sama jak u kilkuletniego dziecka, natomiast wysokość jest prawie o połowę mniejsza. W chwili narodzin mięsień rozwieracz źrenicy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, co jest przyczyną występowania wąskiej źrenicy. Twardówka u niemowląt jest przeciętnie dwukrotnie cieńsza i bardziej elastyczna niż u osób dorosłych, a jej lekko niebieskie zabarwienie spowodowane jest prześwitywaniem przez nią barwnika błony naczyniowej.

Kolor oczu
Zastanawialiście się kiedyś skąd się bierze kolor oczu? A może zauważyliście, że każdy noworodek ma niebieskie oczy? Potem ten kolor może się zmienić ale dlaczego na początku wszyscy mamy ten sam kolor oczu..

Barwa oczu to cecha determinowana genetycznie. Mimo to, we wczesnym okresie życia prawdziwy kolor oczu jest maskowany, a ściślej  rzecz biorąc – niewykształcony. W efekcie,  wszystkie   dzieci mają niebieskie tęczówki. 
Dlaczego? Melanina, która jest barwnikiem produkowanym zarówno w komórkach skóry, włosów jak i oka, potrzebuje czasu, by pod wpływem światła UV  nabrać właściwego  odcienia.   Stosunek ilości dwóch typów melaniny (eumelaniny i feomelaniny) w tęczówce oka odpowiada za jego barwę. U dzieci melanina jest obecna w małych ilościach oraz przez pierwsze miesiące „niedojrzała”. Z tego względu maskowana jest prawdziwa jej barwa. W konsekwencji  wszystkie  noworodki  cechują się identycznym kolorem oczu.

Wraz z dorastaniem dziecka przy jednoczesnej ekspozycji na  światło  słoneczne w przestrzeni  jego tęczówek dojrzewają komórki zwane melanocytami, które rozpoczynają produkcję oraz wydzielanie melaniny. Im więcej pigmentu wyprodukują komórki tym ciemniejszą barwę przybiorą oczy dziecka. Kolor oczu zakodowany w genach ustala się nawet do 6-8 roku życia.

Rozwój siatkówki i nerwu wzrokowego

Siatkówka w pierwszych miesiącach życia ulega dynamicznym zmianom. Zróżnicowanie morfologiczne czopków i pręcików następuje już w drugim trymestrze ciąży, jednak rozwój plamki rozpoczyna się dopiero po urodzeniu. Zaczątki nerwu wzrokowego widoczne są już w pierwszym trymestrze ciąży. U noworodków notuje się większą ilość włókien nerwowych niż u osób dorosłych. Nadmierna ilość włókien stanowi prawdopodobnie zabezpieczenie przed ich "uszkodzeniem" w okresie rozwoju.

Rozwój kory wzrokowej

Zmiany zachodzące w obszarze kory wzrokowej są szczególnie intensywne do 2 roku życia i mają podstawowe znaczenie do wykształcenia się prawidłowego widzenia. Prawidłowy rozwój drogi wzrokowej oraz ośrodków wzrokowych w centralnym układzie wzrokowym uzależniony jest w głównej mierze od stałego dopływu stałych bodźców. Dlatego też każda anomalia która utrudnia lub uniemożliwia rozwój widzenia (np.zaćma wrodzona) wymaga natychmiastowej interwencji, gdyż w przeciwnym wypadku może doprowadzić do niedowidzenia. 

Ostrość wzroku

Ostrość wzroku noworodka ocenia się na 0,05 i gwałtownie rośnie przez pierwsze 6 miesięcy życia. Badanie ostrości wzroku u niemowląt wykonuje się przy użyciu różnych technik, które mogą dawać znacząco różne wyniki. najprostszym testem jest ocena zachowania się niemowlęcia, np czy skupia spojrzenie na pokazywanym przedmiocie i czy wodzi za nim wzrokiem? badanie ostrości wzroku u dziecka przy użyciu optotypów zależy od wielu czynników m.in od rodzaju użytych tablic i stopnia koncentracji dziecka podczas badania.

Emmetropizacja

Za prawidłowe powstawanie obrazu na siatkówce odpowiada wiele czynników: promień krzywizny przedniej i tylnej powierzchni rogówki, moc soczewki, długość gałki ocznej, oraz współczynniki załamania ośrodków optycznych oka. W oku miarowym, czyli bez wady refrakcji, wszystkie parametry gałki ocznej są tak do siebie "dopasowane" , aby wiązka promieni równoległych, bez użycia akomodacji, skupiała się dokładnie na siatkówce. Proces odpowiedzialny za istnienie większej częstotliwości występowania oka miarowego, niż wynikałoby to z rozkładu prawdopodobieństwa nazywamy emmetropizacją.

Stan refrakcji

U małych dzieci obserwuje się przeważnie małą i średnią nadwzroczność. Brak fizjologicznej nadwzroczności we wczesnym dzieciństwie może być zapowiedzią krótkowzroczności, która będzie pogłębiać się wraz ze wzrostem gałki ocznej. Również astygmatyzm niezwykle często występuje u małych dzieci. Według niektórych badań aż 80% noworodków posiada astygmatyzm od 1,5 do 2.5 D. Dla porównania częstotliwość występowania astygmatyzmu u osób dorosłych wynosi 10-15%. Redukcja astygmatyzmu do poziomu fizjologicznego następuje w przeciągu dwóch pierwszych lat życia. Te fizjologicznie występujące u dzieci wady wzroku zwykle nie wymagają korekcji okularowej. Bezwzględnej korekcji wymaga natomiast stan, który mógłby zakłócić prawidłowy rozwój widzenia, np. znacząca wada refrakcji, różnówzroczność czy zez. 

Widzenie obuoczne

Widzenie obuoczne jest skoordynowaną czynnością obu oczu zapewniającą człowiekowi pojedyncze i przestrzenne (trójwymiarowe) postrzeganie otaczającego świata. Jest ono uwarunkowane nie tylko równoczesnym patrzeniem każdym z obojga oczu, ale także złożonym procesem percepcyjnym odbywającym się w ośrodkowym układzie nerwowym. Ze względu na niedojrzałość wszystkich struktur układu wzrokowego u noworodków nie występuje widzenie obuoczne. Złożone mechanizmy widzenia obuocznego, a następnie stereoskopowego wykształcają się w przeciągu pierwszego roku życia.

Widzenie barwne

Niemowlęta dostrzegają barwy. Udowodniono że już w wieku dwóch miesięcy funkcjonują wszystkie trzy rodzaje czopków odpowiadających za widzenie barwne. Co ciekawe, inne badania wskazują, że niemowlęta 2 i 3 miesięczne wolą barwę żółtą i czerwoną niż zieloną i niebieską.

Układ wzrokowy u człowieka rozwija się najbardziej dynamicznie przez pierwsze 6 lat życia. W tym okresie nawet niewielkie zmiany anatomiczne i refrakcyjne mogą zakłócić rozwój widzenia. Na tym etapie rozwoju układ wzrokowy jest jednak niezwykle "plastyczny" i nawet poważne wady wzroku i anomalie mogą być skutecznie leczone. Zatem niezmiernie ważne jest regularne badanie wzroku u małych dzieci oraz wczesne zdiagnozowanie i korygowanie wykrytych wad.

Żródło: "Izoptyka"

Wady wzroku u dziecka

Problem korekcji wad wzroku dzieci i młodzieży w wieku szkolnym ważny jest zawsze. Właśnie rozpoczął się kolejny rok szkolny. Rodziców na ogół nie trzeba przekonywać, że umiejętność sprawnego pisania i czytania tworzy podstawy solidnej edukacji na każdym etapie.

W pierwszych latach nauki w szkole dzieci uczą się pisać i czytać. Potem czytają i piszą, żeby uczyć się dalej, zdobywać wiedzę i umiejętności. Dzieci mające kłopoty z czytaniem i pisaniem osiągają gorsze wyniki w nauce. Wywołuje to u nich frustracje, a u rodziców obawy, że ich pociecha w przyszłości nie poradzi sobie w życiu. Trudności w pisaniu i czytaniu mogą być spowodowane nieskorygowaną wadą refrakcji, zaburzeniami widzenia obuocznego lub akomodacji. Słusznie więc postępują rodzice dzieci z takimi trudnościami, gdy zwracają się do okulistów lub optometrystów w celu odpowiedniego badania. W przypadku stwierdzenia wady wzroku należy zastosować korekcję okularową, a zaburzenia widzenia obuocznego i akomodacji wymagają także odpowiednich ćwiczeń.

Najczęściej występujące wady refrakcji to krótkowzroczność i nadwzroczność, którym może towarzyszyć astygmatyzm. Obie wady na ogół uwarunkowane genetycznie. W krótkowzroczności moc układu optycznego oka jest zbyt duża w stosunku do długości osiowej gałki ocznej, w nadwzroczności zbyt mała. Dlatego korekcja krótkowzroczności wymaga stosowania soczewek ujemnych (najmniejszy minus dający najlepszą ostrość wzroku), a nadwzroczność- soczewek dodatnich (największy plus dający najlepszą ostrość wzroku).

Krótkowzroczność objawia się pogorszeniem ostrości wzroku do dali, przy dobrym widzeniu z bliska. Natomiast nadwzroczność u młodych osób nie zawsze ujawnia się pogorszeniem wzroku do dali, gdyż może być kompensowana przez akomodację.

U dzieci dokładne określenie wady refrakcji i mocy soczewki korygującej wymaga, zarówno w krótkowzroczności, jak również w nadwzroczności przeprowadzenia badania po farmakologicznym rozluźnieniu akomodacji czyli po zakropieniu oczu odpowiednimi kroplami.

U większości niemowląt i małych dzieci stwierdza się niewielką nadwzroczność około +1,00 dpt. Wada taka na ogół nie wymaga korekcji, gdyż w rezultacie dalszego rozwoju oko staje się miarowe. Jednak u niektórych dzieci wada nadwzroczności może być większa, nierzadko różna w oku prawym i lewym, a ponadto nie cofa się, czyli umiarowienie nie następuje. Brak korekcji okularowej u tych dzieci wiąże się ze znacznie nasiloną akomodacją, a to może powodować zaburzenia widzenia obuocznego (zez ukryty, jawny, akomodacyjny). Nieskorygowana nadwzroczność może być przyczyną takich dolegliwości jak: bóle głowy, zmęczenie, okresowe zamazywanie i dwojenie się obrazu, pieczenie oczu. Zatem dzieci z niewykrytą i nieskorygowaną nadwzrocznością mają problemy z czytaniem i pisaniem, co powoduje gorsze wyniki w nauce, niechęć do czytania i trudności w dorównywaniu innym. Nie dziwmy się więc, gdy dziecko z nieskorygowaną nadwzrocznością nie ma ochoty na czytanie książek, nie lubi szkoły, ani nauczyciela.

Natomiast nieskorygowane dzieci krótkowzroczne, choć nie mają na ogół problemów z czytaniem, z powodu gorszej ostrości wzroku do dali, przejawiają często usposobienie powściągliwe, są niekiedy nieśmiałe, introwertyczne, a także wykazują niechęć do aktywności ruchowej.

Powyższe opinie, dotyczące zależności między wadą wzroku a cechami osobowości, przestają być słuszne w odniesieniu do dzieci posługujących się prawidłowo dobranymi okularami. Ważnym problemem jest akceptacja okularów przez dzieci, które muszą je nosić. Gdy zaczynają one nosić okulary, są zwykle tym nieco zawstydzone, zwłaszcza że spotykają się nierzadko z prześmiewczymi określeniami ze strony kolegów: okularnik, profesorek, zezol. W starszych klasach liczba dzieci noszących okulary jest na ogół większa i problem ten powoli zanika. Ponadto możliwość wyboru bardzo ładnych opraw okularowych dla dzieci i młodzieży sprawia, że przestają się wstydzić z tego powodu, lecz wręcz są dumne ze swoich okularów.

Bardzo istotnym problemem jest również możliwość korzystania z okularów sportowych. Okulary noszone przez dzieci i młodzież nie powinny ograniczać ich aktywności ruchowej zarówno w czasie lekcji wychowania fizycznego, jak również na zajęciach sportowych poza szkołą. Jednak uprawianie sportów, zwłaszcza dyscyplin zespołowych, niesie ze sobą zagrożenie urazem, po którym odzyskanie normalnego widzenia staje się nierzadko niemożliwe. Dlatego ważne jest, aby okulary zapewniły nie tylko dobre widzenie, ale także należyte bezpieczeństwo. Cele te spełniają dobrej jakości okulary sportowe. Okulary sportowe powinny być przede wszystkim wytrzymałe. Dotyczy to zarówno soczewek, jak również oprawy.

Współczesne technologie zapewniają nie tylko odpowiednie materiały soczewek, ale także nowe rozwiązania konstrukcyjne. gwarantują również bezpieczne, wygodne i nadążające za bieżącą modą oprawy. Dzieci i młodzież takie okulary sportowe z pewnością zaakceptują. Na pewno zrobią to także dorośli.

Pamiętajmy!! 
Najważniejsze aby obserwować swoje dziecko! Jeśli tylko mamy wątpliwości to zaprowadźmy je do okulisty!!

Okulary to nie kara i nie wstyd !!!!!

Źródło

"Optyk Polski" nr 34

Co to jest OBTURACJA

OBTURACJA, inaczej zwana OKLUZJA jest metodą wspomagającą leczenie niedowidzenia.

Objawem niedowidzenia jest upośledzona ostrość wzroku jednego oka. 

Wyróżnia się następujące stopnie niedowidzenia:

• dużego stopnia, gdy ostrość wzroku w oku chorym wynosi 0,1 lub jest gorsza
• średniego stopnia, gdy ostrość wzroku w oku chorym wynosi 0,1 do 0,3
• małego stopnia, gdy ostrość wzroku w oku chorym wynosi 0,3 do 0,8

   Niezależnie od przyczyny niedowidzenia zawsze konieczne jest określenie wady refrakcji, oczywiście po porażeniu akomodacji, a pacjent musi nosić przepisaną korekcję okularową. We wszystkich rodzajach niedowidzenia występujących u dzieci konieczne jest zastosowanie obturacji, czyli zasłanianie zdrowego oka, aby "oko leniwe" (niedowidzące) pobudzić do pracy.

     Zależnie od stopnia niedowidzenia oko może być zasłonięte cały dzień (obturacja całkowita) lub kilka godzin w ciągu dnia (obturacja częściowa). Oko zdrowe zasłania się niealergizującymi plastrami naklejanymi bezpośrednio na oko lub za pomocą miękkiego obturatora z niealergizującej gumy z przyssawką, który mocowany jest do okularów. Korzystniejsze jest bezpośrednie zasłanianie oka zasłonkami/plastrami, ponieważ wtedy dziecko nie ma możliwości spoglądania znad okularów, a rodzic ma pewność, ze leczenie "leniwego oka" przebiega właściwie.

     Obturację stosujemy do skutku, czyli do uzyskania pełnej ostrości wzroku. Ważne jest, by rodzic był konsekwentny w jej stosowaniu u swojego dziecka i współpracując z ortoptystką dbał o wykonanie wszelkich jej zaleceń. Nie będzie bowiem poprawy w ostrości wzroku, jeśli dziecko będzie nosić zasłonkę sporadycznie, niezgodnie z zaleceniami. Trzeba wiele cierpliwości rodziców i znacznej dyplomacji, by przekonać dziecko, że zasłanianie oczka jest konieczne.

Metodą wspomagającą obturację oka są ćwiczenia pleoptyczne, które trzeba rozpocząć jak najwcześniej i prowadzić konsekwentnie. Dzieci bardzo chętnie je wykonują. Zasada działania aparatów wykorzystywanych do ćwiczeń oparta jest na rysowaniu i celowaniu (stymulator Camp, lokalizator akustyczny). Dodatkowo można wykonywać ćwiczenia lokalizacyjne takie jak: malowanie, rysowanie, układanie drobnych klocków czy nawlekanie koralików. Celem ich jest doprowadzenie do fiksacji plamkowej i prawidłowej koordynacji oko - ręka. Ćwiczenia takie prowadzone są w gabinetach ortoptyczno - pleoptycznych lub w gabinetach leczenia zeza i niedowidzenia pod fachowym nadzorem odpowiednio wykwalifikowanej ortoptystki. Trzeba je powtarzać w seriach, ponieważ nie od razu dają trwały efekt, nie zastąpią tez zaklejania oka.

    Ze swojej praktyki chciałabym przywołać dwa przykłady. Basia rozpoczęła leczenie w wieku 5 lat, mając głębokie niedowidzenie- ostrość wzroku "leniwego oka" wynosiła 0,1. Leczenie trwało 3 lata. Rodzice co miesiąc uczęszczali na ćwiczenia pleoptyczne, konsekwentnie stosowali obturację i dziś Basia ma pełną ostrość wzroku. Kacper rozpoczął leczenie w wieku 7 lat z ostrością wzroku również 0,1, Rehabilitacja u Kacpra przebiegła podobnie i dziś chłopiec cieszy się pełną ostrością wzroku.

Należy też pamiętać, aby odpowiednio często kontrolować ostrość wzroku leczonego dziecka. Długotrwałe zasłanianie zdrowego oka bez kontroli w gabinecie zeza może doprowadzić do wtórnego niedowidzenia zasłanianego oka. Im młodsze jest dziecko, tym kontrole powinny być częstsze (co najmniej raz na miesiąc). Musimy tez uświadomić rodzica, jakie będą konsekwencje na przyszłość, jeśli oko zostanie niedowidzące.

Nieprawidłowo leczona amblyopia może prowadzić do ślepoty, a w przypadku uszkodzenia zdrowego oka może skutkować kalectwem na całe życie.

Okulary... do snu

Ekipa naukowców z John Carroll University opracowała okulary, dzięki którym można łatwiej zasnąć, a dodatkowo poprawia się też jakość snu. Okulary skonstruowano z myślą o osobach cierpiących na ADHD i na zaburzenia snu. Blokują niebieskie światło, przez co wpływają na rytm dobowy. Wspomagają produkcję hormonu snu: melatoniny.

Należy je założyć na około dwie godziny przed położeniem się do łóżka. Niebieskie światło hamuje syntezę melatoniny w szyszynce, dlatego skorzystanie z wynalazku wspomaga wcześniejsze jej wydzielenie. Produkcja hormonu startuje, gdy przebywamy w ciemnym pomieszczeniu. Okulary pomogą nie tylko ludziom cierpiącym z powodu bezsenności, ale także w przypadku pacjentek z depresją poporodową i osób z depresją sezonową. Naukowcy są zdania, że ze względu na właściwości antyutleniające melatoniny i jej działanie immunomodulacyjne, okulary mogą wspomagać też zapobieganie nowotworom.

Natomiast Polacy opracowali specjalną elektroniczną maskę, która sprawi, że zamiast 7 godzin snu może nam wystarczyć zaledwie 2-3 godziny. Inwestorzy z Kickstartera już docenili potencjał tego wynalazku. NeuroOn to specjalna maska, której zadaniem jest zmiana sposobu w jaki śpimy. Większość ludzi do zregenerowania się potrzebuje ok. 7 nieprzerwanego godzin snu. Z wynalazkiem Polaków ten czas może - zdaniem twórców - skrócić się do 2-3 godzin.

W jaki sposób działa urządzenie? W obudowie umieszczono specjalistyczne układy, które analizują fale mózgowe, ruchy gałek ocznych, ruchy mięśni twarzy i inne dane. Te przesyłane są bezprzewodowo do smartfona. Na tej podstawie specjalne oprogramowanie tworzy swego rodzaju mapę naszego snu.

samoczyszczące się OKULARY - RideSafe

Konstruktorzy z uniwersytetu Beira Interior opracowali samoczyszczące się okulary. Wynalazek portugalskich uczonych adresowany jest przede wszystkim dla motocyklistów, narciarzy oraz osób uprawiających sporty ekstremalne.

Nowatorski system o nazwie RideSafe bazuje na przezroczystej błonie, którą umieszcza się na zewnętrznej powierzchni okularów lub gogli.

„Dzięki połączeniu jej z systemem baterii, za pomocą niewielkich rozmiarów przewodów, możliwe jest błyskawiczne wprawienie w ruch membrany oraz strząśnięcie niepożądanej substancji z okularów, np. błota, śniegu czy kropli deszczu”, poinformował Francisco Duarte, współautor wynalazku.

Uruchomienie powłoki czyszczącej następuje bez potrzeby zdejmowania okularów z głowy. Prototypy opracowane przez portugalskich naukowców zawierają bowiem przycisk włączający membranę, zlokalizowany w kijkach narciarskich, a także w kierownicach motocykli i rowerów.

„RideSafe, poza wysokim stopniem praktyczności, pomaga też podnieść bezpieczeństwo użytkowników okularów, szczególnie wśród osób uprawiających ekstremalne dyscypliny sportowe, w których ograniczona zabrudzonymi szkłami widoczność grozi utratą zdrowia czy życia. Nasz wynalazek może stanowić nieocenione wsparcie dla uczestników zawodów slalomu giganta, motocrossu, czy wyścigów rowerów górskich”, powiedział Francisco Duarte.

Jak ujawnił przedstawiciel uniwersytetu Beira Interior, system automatycznego czyszczenia okularów spotkał się już z dużym oddźwiękiem ze strony producentów sprzętu sportowego.

„Zaletą systemu RideSafe jest możliwość jego dostosowania do praktycznie każdego typu okularów i marek dostępnych na rynku”, dodał Francisco Duarte.

Pozostaje tylko nam poczekać na samoczyszczące się okulary korekcyjne. Z całą pewnością wynalazca takiego rozwiązania nie będzie narzekać na brak zamówień! :)
(PAP)

SOCZEWKI KONTAKTOWE- Nowoczesne rozwiązania

Soczewki kontaktowe stały się alternatywą wobec okularów metodą korekcji wad oczu. Ich popularność w ostatnim dziesięcioleciu wciąż rośnie, a producenci prześcigają się w nowoczesnych rozwiązaniach, wpływających na najwyższy komfort użytkowników. 

Z corocznego raportu Contact Lens Spectrum wynika, że około 80-90 milionów ludzi na całym świecie używa soczewek kontaktowych jako alternatywnej wobec okularów metody korekcji wad oczu. Rocznie rynek soczewek kontaktowych przyrasta o ok.3-5% na całym świecie. W 2012 roku jego wartość sięgnęła 7,1 mld przypadków na Stany Zjednoczone. W Polsce z soczewek kontaktowych korzysta ok 2% populacji. To znacznie mniej w porównaniu do innych części świata. W zachodniej Europie szkła kontaktowe nosi 5-7% populacji gdzie w Stanach Zjednoczonych mowa nawet o 10%. Soczewki wybierane są głównie przez młodych, aktywnych pracujących ludzi oraz zawodowych sportowców.

Nowoczesne materiały

Szkła kontaktowe cieszyły się niewielką popularnością w ostatnich dziesięcioleciach. Zapowiedź zmian i obietnicę rozszerzenia zasięgu stosowania soczewek przyniosło wprowadzenie na rynek silikonowych materiałów hydrożelowych. Pierwsze szkła z nich wykonane pojawiły się w 1999 roku. Ze względu na doskonałą wydajność tlenową, udało się dzięki nim znacząco zwiększyć komfort użytkowania soczewek i obniżyć występowanie powikłań, takich jak: progresja krótkowzroczności, niedotlenienie rogówki pod postacią mikrocyst nabłonka czy przekrwienia rąbkowego. Zastosowane materiały okazały się na tyle innowacyjne , że zdominowały światowe rynki, a z czasem zaczęły masowo zastępować konwencjonalne materiały. Od ich obecności na rynku minęło ponad 15 lat. Na początku najkrótszym okresem wymiany soczewek silikonowo - hydrożelowych był okres dwutygodniowy, choć wielu pacjentów korzystało ze szkieł miesięcznych. Produkcja soczewek jednodniowych, wykonanych z materiałów silikonowo - hydrożelowych była zbyt kosztowna. Dopiero w 2008 roku na rynku pojawiła się pierwsza jednodniowa soczewka kontaktowa, wykonana z tych materiałów. 

Udoskonalona technologia

Początkowo soczewki silikonowo - hydrożelowe postrzegane były jako źle układające się na oku, niełatwe w manipulacji oraz niekomfortowe, zwłaszcza pod koniec dnia. Od soczewek hydrożelowych, powszechnie dostępnych na rynku, różniły się tylko wyższą przepuszczalnością tlenu, ale za to niższym współczynnikiem uwodnienia. Celem producentów stała się praca nad tym, by wysoka tlenotransmisyjność soczewki szła w parze z wysoką zawartością wody. Uzyskuje się to na różne sposoby. Jeden z producentów zastosował unikalną chemiczną strukturę, tworzącą bardzo wydajne kanały, służące dostarczaniu tlenu do rogówki. A dzięki użyciu mniejszej ilości silikonu, niezbędnego do osiągnięcia pożądanego poziomu transmisji tlenu, udało się poprawić własności hydrofilowe materiału. skutkuje to zwiększeniem zwilżalności powierzchni soczewki, wyższą zawartością wody i niższym w porównaniu do soczewek hydrożelowych modułem sztywności. Dzięki temu udało się połączyć komfort , łatwość manipulowania soczewką oraz wysoką tlenoprzepuszczalność , niezbędną do zdrowego noszenia. W efekcie dzisiaj soczewki silikonowo - hydrożelowe są najchętniej wybieranymi soczewkami .

Innowacyjne rozwiązania

Wciąż trwają prace nad udoskonaleniem soczewek silikonowo - hydrożelowych. Już wkrótce na polskim rynku mogą się pojawić soczewki jednodniowe hydrożelowo- silikonowe, oferujące gradiację poziomu uwodnienia. W rdzeniu soczewek stężenie wody wynosić ma 33%, a następnie wzrastać tak, by na ich powierzchni osiągnąć wartość przekraczającą 80% i dochodzącą, według obietnic producentów nawet do 100%. Cel jest taki, by soczewki uzyskiwały nieomal tak wysoki poziom uwodnienia, jak charakteryzuje powierzchnię oka. Zastosowana w soczewkach technologia ma sprawić, by były niewyczuwalne dla ich użytkowników.. Ma temu służyć nie tylko wysokie uwodnienie ale także wysoką przepuszczalność tlenu.

Ochrona przed słońcem

Udoskonalenie soczewek wykonanych z materiałów silikonowo- hydrożelowych zaskutkowało kolejnymi zmianami, m.in wprowadzeniem ochrony przeciw szkodliwemu promieniowaniu UV. Badania pokazują, że 90% mieszkańców Polski wie, jak ważna jest ochrona skóry przed szkodliwym promieniowaniem słonecznym, a 66% Polaków było świadomych, że soczewki kontaktowe mogą pomóc w ochronie oczu przed słońcem.Nowoczesne soczewki z filtrami ograniczają przenikanie promieniowania UVB nawet o ok 99%, a promieniowania UVA o ok 95%. Naturalnie wbudowane w soczewki filtry są zupełnie niewidoczne. Wykonuje się je z przezroczystych monomerów. Soczewki z filtrem UV zaleca się wszystkim osobom przebywającym długo w nasłonecznionych miejscach. Dotyczy to zwłaszcza: sportowców, żeglarzy, kierowców rajdowych, chorych na zaćmę lub schorzenia siatkówki. Polecając je pacjentom, należy jednak przypomnieć, że nie chronią całej powierzchni oka, dlatego w słoneczne dni powinni wspomagać się nakryciami głowy oraz okularami przeciwsłonecznymi.

Komfort nade wszystko

Rodzaje dostępnych na rynku soczewek zależą nie tylko od materiałów użytych do ich produkcji, korygowanej wady wzroku, lecz także od trwałości soczewek. Na rynku dostępne są też soczewki do dłuższego noszenia (12-24 miesiące) lub do systematycznej wymiany w okresach od tygodnia do miesiąca, a nawet jednego dnia. Soczewki kontaktowe jednodniowe zyskują na popularności. Na ich rosnące zainteresowanie wpływ mają przede wszystkim odczucie komfortu i świeżości. Dzięki bardzo częstej wymianie udaje się na przykład rozwiązać problem zbierających się na jej powierzchni osadów i zmniejszyć występowanie infekcji. Szkła kontaktowe, oprócz tego, że pomagają przy schorzeniach takich jak krótkowzroczność czy astygmatyzm, są o wiele bardziej funkcjonalne niż standardowe okulary. 

Źródło: "Optyk Polski" Nr 22

Co to jest ANTYREFLEKS w okularach ?!

Często spotykamy się u optyka, w salonie optycznym lub już u okulisty z opcją wyboru soczewek z powłoką antyrefleksyjną lub bez niej. Od jej wynalezienia minęło już ponad 40 lat. Dopiero od niedawna staje się bardzo popularna ze względu na jej walory użyteczne dla osób pracujących w okularach korekcyjnych przy komputerze. Co właściwie oznacza to pojęcie i czy faktycznie warto wybrać opcje droższych soczewek z powłokami antyrefleksyjnymi ?

Antyrefleks to specjalistyczna nieznacznej grubości powłoka nanoszona na soczewki (szkła) okularowe, redukująca odbicia i odblaski powstające w wyniku padania na nie światła z różnych stron. Głównym zadaniem powłoki AR jest eliminowanie uciążliwych dla oczu refleksów świetlnych (odblasków) powstających na gładkich i wypolerowanych powierzchniach soczewki okularowej. Jak wiadomo z fizyki, światło przechodzące przez ośrodki o różnych współczynnikach załamania – w tym przypadku powietrze i materiał soczewki- odbija się jedynie częściowo. Efektem tego są właśnie refleksy świetlne (odblaski). W soczewce okularowej zjawisko to podwaja się, gdyż mamy do czynienia z dwiema powierzchniami soczewki – zewnętrzną i wewnętrzną.

Dzięki powłokom antyrefleksyjnym do naszych oczu dociera więcej światła, więc możemy pracować w większym komforcie, a nasze oczy nie muszą się już tak wysilać aby dojrzeć nawet najdrobniejsze szczegóły.

W przypadku zwykłych szkieł bez antyrefleksu część światła jest bezpowrotnie tracona ze względu na jego odbijanie się od powierzchni takich soczewek, częściej też mrużymy i wysilamy oczy co skutkuje większym zmęczeniem oka pod koniec dnia. Soczewki takie tracą na przejrzystości poprzez obniżenie transmisji światła od 8-15% przez co dają mniejszy komfort widzenia.

Na obu powierzchniach soczewki mogą powstawać złudne obrazy np. mgiełki a w przypadku osób pracujących przed komputerem odbicie ekranu na zewnętrznej oraz własnego oka na wewnętrznej powierzchni soczewki. Prowadzi to do szybszego zmęczenia oczu, ponieważ nasz mózg wyeliminuje te zakłócenia, ale dzieje się to kosztem wzmożonego wysiłku układu wzrokowego.

Soczewki z antyrefleksem polecane są wszystkim użytkownikom okularów a w szczególności osobom prowadzącym różnego rodzaju pojazdy w dzień i w nocy , pracującym z komputerem a w szczególności osobom starszym, których oczy potrzebują większej ilości światła dla prawidłowej oceny oglądanych przedmiotów.

Wraz z rozwojem wiedzy oraz przemysłu stworzono powłoki antyrefleksyjne wielowarstwowe, bardziej zaawansowane technologicznie. Pozwoliło to na wyprodukowanie powłok o bardzo dobrych właściwościach optycznych i transmisyjności na poziomie 98% światła. Nowoczesne powłoki AR mają szereg funkcji użytkowych, które w znacznym stopniu podnoszą komfort użytkowania okularów. Dzisiejsze powłoki są: hydrofobowe, oleofobowe, antystatyczne, odporne na zarysowania, zapobiegają też zaparowaniu.

HYDROFOBOWOŚĆ. DLACZEGO POWŁOKI AR BOJĄ SIĘ WODY?

Hydrofobowość to cecha użytkowa, która jako pierwsza została dodana do powłok antyrefleksyjnych. Powierzchnia hydrofobowa to taka, która najprościej mówiąc boi się wody i niechętnie się z nią łączy. Dla użytkownika okularów z powierzchnią hydrofobową oznacza to, że powierzchnia jego soczewek będzie łatwiejsza w codziennej pielęgnacji , a krople wody spadające na jej powierzchnię podczas deszczu czy mycia nie będą zatrzymywały się na soczewce tylko będą po niej spływały. Dzięki temu będzie ona bardziej przejrzysta i czystsza.

OLEOFOBOWOŚĆ. SOCZEWKI BĘDĄ SIĘ MNIEJ BRUDZIŁY

Kolejną nowością, która ukazała się po powłokach hydrofobowych była oleofobowość. Powierzchnia oleofobowa nie lubi tłuszczu i ma za zadanie chronić nasze soczewki przed zatłuszczeniem. Nie oznacza to że użytkownik okularów z powłoką oleofobową już nigdy nie będzie musiał czyścić swoich okularów i dożywotnio będą czyste. Jednak powłoka ta spowoduje, że soczewki będą się mniej brudziły i nie będą tak bardzo podatne na tłuste zabrudzenia. 

ANTYSTATYCZNOŚĆ. DLACZEGO NIE PRZYCIĄGAJĄ KURZU?

Niemal każdy użytkownik okularów zna to uczucie gdy pieczołowicie czyści swoje okulary, a mimo to zaraz po wyczyszczeniu zauważa iż na ich powierzchni nadal spoczywają jakieś paproszki. Właśnie po to zastosowano powłokę antyelektrostatyczną, z pomocą której soczewki nie elektryzują się i nie przyciągają do siebie wszystkiego, co lata dookoła w powietrzu.

HYDROFILOWOŚĆ. DLACZEGO NIE ZAPAROWUJĄ?

Z myślą o użytkownikach okularów, którzy mają problem z zaparowaniem soczewek, powstała powłoka AR z warstwą hydrofilową. Działanie ich polega na wchłanianiu pary wodnej do wnętrza warstwy przy czym szkło nie traci swojej przejrzystości.

Powszechne jest przekonanie, że przy wszystkich swoich zaletach soczewki z powłoką antyrefleksyjną mają jedną „wadę". Otóż tak wysoka przejrzystość soczewki powoduje, że każda najmniejsza nawet drobina brudu jest na niej dużo bardziej widoczna, co w efekcie prowadzi do mylnego wrażenia, że soczewki z powłokami AR bardziej się brudzą. Tymczasem jest to mylne stwierdzenie gdyż brud jest po prostu jedynie bardziej widoczny, a przez to drażniący. Wybierając szkła z powłoką antyrefleksyjną wybierajmy te które mają powłoki hydrofobowe (odpychające wodę) oraz oleofobowe (odpychające tłuszcz) wówczas przez długi czas będziemy cieszyć się dużym komfortem użytkowania okularów.

Źródło: "Izooptyka" Nr 71