Problem korekcji wad wzroku dzieci i młodzieży w wieku szkolnym ważny jest zawsze. Właśnie rozpoczął się kolejny rok szkolny. Rodziców na ogół nie trzeba przekonywać, że umiejętność sprawnego pisania i czytania tworzy podstawy solidnej edukacji na każdym etapie.
W pierwszych latach nauki w szkole dzieci uczą się pisać i czytać. Potem czytają i piszą, żeby uczyć się dalej, zdobywać wiedzę i umiejętności. Dzieci mające kłopoty z czytaniem i pisaniem osiągają gorsze wyniki w nauce. Wywołuje to u nich frustracje, a u rodziców obawy, że ich pociecha w przyszłości nie poradzi sobie w życiu. Trudności w pisaniu i czytaniu mogą być spowodowane nieskorygowaną wadą refrakcji, zaburzeniami widzenia obuocznego lub akomodacji. Słusznie więc postępują rodzice dzieci z takimi trudnościami, gdy zwracają się do okulistów lub optometrystów w celu odpowiedniego badania. W przypadku stwierdzenia wady wzroku należy zastosować korekcję okularową, a zaburzenia widzenia obuocznego i akomodacji wymagają także odpowiednich ćwiczeń.
Najczęściej występujące wady refrakcji to krótkowzroczność i nadwzroczność, którym może towarzyszyć astygmatyzm. Obie wady na ogół uwarunkowane genetycznie. W krótkowzroczności moc układu optycznego oka jest zbyt duża w stosunku do długości osiowej gałki ocznej, w nadwzroczności zbyt mała. Dlatego korekcja krótkowzroczności wymaga stosowania soczewek ujemnych (najmniejszy minus dający najlepszą ostrość wzroku), a nadwzroczność- soczewek dodatnich (największy plus dający najlepszą ostrość wzroku).
Krótkowzroczność objawia się pogorszeniem ostrości wzroku do dali, przy dobrym widzeniu z bliska. Natomiast nadwzroczność u młodych osób nie zawsze ujawnia się pogorszeniem wzroku do dali, gdyż może być kompensowana przez akomodację.
U dzieci dokładne określenie wady refrakcji i mocy soczewki korygującej wymaga, zarówno w krótkowzroczności, jak również w nadwzroczności przeprowadzenia badania po farmakologicznym rozluźnieniu akomodacji czyli po zakropieniu oczu odpowiednimi kroplami.
U większości niemowląt i małych dzieci stwierdza się niewielką nadwzroczność około +1,00 dpt. Wada taka na ogół nie wymaga korekcji, gdyż w rezultacie dalszego rozwoju oko staje się miarowe. Jednak u niektórych dzieci wada nadwzroczności może być większa, nierzadko różna w oku prawym i lewym, a ponadto nie cofa się, czyli umiarowienie nie następuje. Brak korekcji okularowej u tych dzieci wiąże się ze znacznie nasiloną akomodacją, a to może powodować zaburzenia widzenia obuocznego (zez ukryty, jawny, akomodacyjny). Nieskorygowana nadwzroczność może być przyczyną takich dolegliwości jak: bóle głowy, zmęczenie, okresowe zamazywanie i dwojenie się obrazu, pieczenie oczu. Zatem dzieci z niewykrytą i nieskorygowaną nadwzrocznością mają problemy z czytaniem i pisaniem, co powoduje gorsze wyniki w nauce, niechęć do czytania i trudności w dorównywaniu innym. Nie dziwmy się więc, gdy dziecko z nieskorygowaną nadwzrocznością nie ma ochoty na czytanie książek, nie lubi szkoły, ani nauczyciela.
Natomiast nieskorygowane dzieci krótkowzroczne, choć nie mają na ogół problemów z czytaniem, z powodu gorszej ostrości wzroku do dali, przejawiają często usposobienie powściągliwe, są niekiedy nieśmiałe, introwertyczne, a także wykazują niechęć do aktywności ruchowej.
Powyższe opinie, dotyczące zależności między wadą wzroku a cechami osobowości, przestają być słuszne w odniesieniu do dzieci posługujących się prawidłowo dobranymi okularami. Ważnym problemem jest akceptacja okularów przez dzieci, które muszą je nosić. Gdy zaczynają one nosić okulary, są zwykle tym nieco zawstydzone, zwłaszcza że spotykają się nierzadko z prześmiewczymi określeniami ze strony kolegów: okularnik, profesorek, zezol. W starszych klasach liczba dzieci noszących okulary jest na ogół większa i problem ten powoli zanika. Ponadto możliwość wyboru bardzo ładnych opraw okularowych dla dzieci i młodzieży sprawia, że przestają się wstydzić z tego powodu, lecz wręcz są dumne ze swoich okularów.
Bardzo istotnym problemem jest również możliwość korzystania z okularów sportowych. Okulary noszone przez dzieci i młodzież nie powinny ograniczać ich aktywności ruchowej zarówno w czasie lekcji wychowania fizycznego, jak również na zajęciach sportowych poza szkołą. Jednak uprawianie sportów, zwłaszcza dyscyplin zespołowych, niesie ze sobą zagrożenie urazem, po którym odzyskanie normalnego widzenia staje się nierzadko niemożliwe. Dlatego ważne jest, aby okulary zapewniły nie tylko dobre widzenie, ale także należyte bezpieczeństwo. Cele te spełniają dobrej jakości okulary sportowe. Okulary sportowe powinny być przede wszystkim wytrzymałe. Dotyczy to zarówno soczewek, jak również oprawy.
Współczesne technologie zapewniają nie tylko odpowiednie materiały soczewek, ale także nowe rozwiązania konstrukcyjne. gwarantują również bezpieczne, wygodne i nadążające za bieżącą modą oprawy. Dzieci i młodzież takie okulary sportowe z pewnością zaakceptują. Na pewno zrobią to także dorośli.
Pamiętajmy!!
Najważniejsze aby obserwować swoje dziecko! Jeśli tylko mamy wątpliwości to zaprowadźmy je do okulisty!!
Okulary to nie kara i nie wstyd !!!!!
Źródło
"Optyk Polski" nr 34
