Komputer a nasz wzrok

Wiele kontrowersji toczy się wokół wpływu (szkodliwości) monitorów i promieniowania emitowanego przez komputery na wzrok człowieka. Nawet dla osób ze znakomitym wzrokiem, spędzanie przed komputerem całego dnia może powodować przemęczenie oczu.

Szybki rozwój technologii, a przede wszystkim elektroniki, w przeciągu ostatnich 20 lat jest oszałamiający. Począwszy od bardzo ograniczonych, wolnych komputerów osobistych z monitorami o słabych parametrach i z niewyraźnym obrazem, przez super szybkie, nowoczesne komputery, laptopy, tablety, palmtopy czy telefony komórkowe.

Te zmiany możliwości komputerów są ogromne, ale sposób przekazania informacji użytkownikowi zmienił się tylko w niewielkim stopniu. Zmieniliśmy tylko ekrany monitorowe na plazmowe lub ciekłokrystaliczne (LCD) ale żadne z nich nie spełniają wszystkich naszych oczekiwań i ciągle, w mniejszym lub większym stopniu, wpływają na nasze zdrowie i samopoczucie.

Już dwadzieścia lat temu optometryści słyszeli pierwsze skargi związane z widzeniem osób pracujących przy komputerach. Dzisiaj takie same symptomy pojawiają się u coraz większej liczby osób, ale wcale nie jesteśmy bliżej prawidłowego zidentyfikowania problemu.

Ważne jest abyśmy wiedzieli jakie są symptomy i pierwsze objawy Syndromu Widzenia Komputerowego. Amerykańskie Stowarzyszenie Optometrystów definiuje je jako objawy doświadczane przez użytkowników komputerów w trakcie pracy. Są to m.in.:zmęczenie, ból głowy, wysuszone oczy, niezdolność skupienia wzroku, bóle karku, ramienia, ból oczu, albo wokół oczu.

SYNDROM WIDZENIA KOMPUTEROWEGO (CVS)

Nie jest to choroba, tylko zmęczenie. Bóle miną, jeśli damy oczom odpocząć. Według badań prowadzonych w Stanach Zjednoczonych na CVS cierpi 80 proc z 70 mln Amerykanów pracujących przy komputerze.

Nie wiadomo jeszcze, jak CVS wpływa na zdrowie w dłuższym czasie, choć lekarze sugerują, ze może przyspieszać krótkowzroczność. Bóle oczu mogą być początkiem naszych kłopotów ze zdrowiem. Gdy oczy są zmęczone, jesteśmy zmuszeni do zmiany pozycji. By lepiej widzieć wyginamy kark. Jeśli zatem od pracy przy komputerze bolą nas oczy, to w konsekwencji boli nas całe ciało! Problemy ze wzrokiem stwierdzono u 75-90 proc pracowników biurowych. Symptomy CVS są związane nie tylko z pracą wzroku na odległość oko - monitor, ale zalezą także od oświetlenia, ostrego źródła światła, ustawienia sprzętu biurowego itp.

ZESPÓŁ SUCHEGO OKA

Przeciętna osoba spędza przed monitorem komputerowym powyżej sześciu godzin dziennie, nie zdając sobie sprawy z tego, ze jej oczy wykonują w tym czasie blisko 30 tyś ruchów. Oczy bezwiednie przemieszczają się z klawiatury na ekran, na fragmenty otoczenia, kartkę papieru. itp. Pod tymi realizowanymi w ułamkach sekundy czynnościami kryje się nie tylko ogromna praca mięśni oka, ale tez ilość obrotów gałki ocznej w oczodole.

Dlatego, nawet dla osób ze znakomitym wzrokiem, spędzanie przed komputerem całego dnia może powodować przemęczenie oczu. Pod koniec wydaje nam się, ze do oka jakby coś wpadło, powieki robią się "papierowe". Oczy pieką. ten ból zna, co najmniej 75 proc. osób pracujących przy komputerze. Przekrwione oczy. Pod powiekami piasek. To zespół suchego oka. Objawia się on pogorszeniem stanu gruczołów łzowych i zmniejszeniem wydzielania łez. Komputer jest głównym powodem, ale problem dotyczy nie tylko komputerowych pracoholików.

Bez łez nie było by możliwe widzenie. W połączeniu ze śluzem, wydzielanym przez komórki śluzowe oczu, i tłuszczem, wytwarzanym przez gruczoły łojowe, tworzą one na powierzchni oka tzw. film łzowy. Jest on niezbędny do utrzymania śliskości gałek ocznych, umożliwiającej błyskawiczne zmiany kata widzenia bez konieczności obrotu głową.

Przyczyną suchości w oczach jest zatem zaburzenie filmu łzowego. Normalnie rogówka nawilżana jest podczas mrugania. Sygnał dla powiek wysyłany jest przez mózg i w jego wyniku następuje mrugniecie. Osoba pracująca przy komputerze przenosi wzrok z monitora na klawiaturę i z powrotem wykonując przy tym, niewielkie, mimowolne ruchy powiekami. Wiele spośród takich ruchów jest odczytywanych przez mózg jako mrugniecie (są one nazywane pseudomrugnięciami), w wyniku czego mózg nie wysyła już kolejnego sygnału do powiek o konieczności mrugnięcia. Oczy wysuszają się szybciej, bo mrugamy nawet pięć razy rzadziej niż zwykle! Poza tym biura z klimatyzacją i suchym powietrzem, są dla zespołu suchego oka wyjątkowo przyjaznym środowiskiem.

Sposoby na zmęczone oczy:

Jak dbać o oczy przed komputerem zapytacie? Skutecznym sposobem na zmęczone oczy są specjalne ćwiczenia, które każdy może wykonać podczas pracy - ich zadaniem jest rozluźnienie mięśni oczu i pobudzanie produkcji łez (czyli naturalnego nawilżacza oczu).

Tak więc:
- wpatruj się naprzemiennie (co ok. 7 sek.) na obiekt znajdujący się w oddali i blisko. Ćwiczenie należy powtórzyć ok 10 razy.
- kreśl wzrokiem w powietrzu znak ósemki. Wykonuj zadanie przynajmniej przez pół minuty
- zasłoń oczy dłonią lub inną nieprzepuszczającą światła rzeczą (Palming). Wpatruj się w ciemność, która powstała - dopóki przestaniesz widzieć przebarwienia spowodowane akomodacją oczu do światła.