Świat widziany okiem krótkowidza |
KRÓTKOWZROCZNOŚĆ (Myopia)
To wada wzroku, polegająca na upośledzeniu ogniskowania przed siatkówką równoległych promieni światła. Ocenia się, że wada ta występuje u 10-25% populacji ludzkiej. Wraz z postępem cywilizacji, szczególnie u dzieci i młodzieży, krótkowzroczność ma tendencje wzrostowe. Jedną z przyczyn tej wady układu optycznego może być zbyt długa oś gałki ocznej (rozwijającej się szczególnie w wieku 12-18 lat), powodując rozciągnięcie naczyniówki i siatkówki. Krótkowzroczność może pogłębiać się z każdym kolejnym rokiem. Inną przyczyną krótkowzroczności może być zbyt silne załamanie światła w obrębie soczewki, nieproporcjonalne do długości gałki ocznej. Ten rodzaj krótkowzroczności szczególnie mocno może się rozwijać w okresie dojrzewania płciowego. Na wielkość gałki ocznej oraz refrakcję oka mają wpływ przede wszystkim czynniki genetyczne, środowiskowe (np. ilość godzin pracy wzrokowej z bliska) oraz czynniki etniczne.
Krótkowzroczność pojawia się zwykle w okresie nauki szkolnej, kiedy to po raz pierwszy oko systematycznie pracuje na bliskie odległości. W dodatku często dzieje się to przy nieprawidłowym oświetleniu. U jednych wada zaczyna się już na początku edukacji szkolnej, czyli w wieku 6-8 lat, u innych nieco później, w wieku 12-15 lat. Sądzi się że krótkowzroczność jest spowodowana przez nadmierną akomodację, co powoduje zwiększenie krzywizny soczewki i silniejsze załamywanie promieni świetlnych. Coraz częściej zatem występowanie krótkowzroczności u dzieci łączone jest z intensywną pracą wzrokową w związku z długim wpatrywaniem się w ekran monitora komputerowego, telewizora, czy też długie czytanie.
Jakie okulary? Słabsze niż moja wada wzroku?
Okuliści przepisują krótkowidzom okulary, które nie w
pełni korygują wadę wzroku, tzn. są słabsze niż faktyczna wada. Dzięki temu,
promienie odbite od dalekich obiektów, ogniskują się tuż przed, a nie dokładnie
na siatkówce. Ta praktyka miałaby zmniejszyć ryzyko wydłużania gałki ocznej.
Ku zaskoczeniu wszystkich, powszechnie stosowana metoda niepełnej korekcji wady wzroku
u krótkowidzów może pogarszać wzrok, a nawet zwiększa ryzyko ślepoty - o
najnowszych wynikach badaczy brytyjskich donosi tygodnik "New
Scientist".
Naukowcy z Polytechnik University w Cambridge w Anglii razem
z zespołem z Narodowego Uniwersytetu Malezji w Kuala Lumpur prowadzili badania
w grupie 94 malezyjskich dzieci z krótkowzrocznością. Połowie grupy badacze
zapisywali okulary słabsze, a drugiej połowie okulary o mocy identycznej jak
wada wzroku.
Co 6 miesięcy
mierzyli długość osi gałki ocznej małych pacjentów z wykorzystaniem
ultradźwięków. Spodziewali się, że potwierdzą się korzyści stosowania niepełnej
korekcji.
Okazało się jednak,
że oś gałki wydłużała się szybciej u dzieci z niepełną korekcją. Zaobserwowano
też, że u dzieci z tej grupy wada wzroku postępowała szybciej. Po dokonaniu
tego zaskakującego odkrycia naukowcy natychmiast przerwali swoje doświadczenie.
Jak tłumaczy O'Leary,
oko 'nie wie', czy ogniskowa jest przed czy za siatkówką, ale gdy obraz jest
rozmyty, gałka oczna po prostu się wydłuża. Oznacza to, że lepiej jest
prawidłowo korygować wadę wzroku, niż stosować zbyt słabą korekcję. Jednak
nienoszenie okularów może być dużo gorsze niż noszenie okularów za słabych.
Badacz sądzi, że
niepełna korekcja wady wzroku jest niekorzystna również dla dorosłych, choć
postępy wady mogą być mniej widoczne. Jak podkreśla, z najnowszych wyników
można wnioskować, że wiele pokoleń ludzi na całym świecie może mieć słabszy
wzrok w związku z popularnością metody niepełnej korekcji.
(dane pochodzą z artykułu portalu medycznego zdrowie.med.pl
oryginalny tekst New
Scientist )
Jak radzić sobie z narastaniem krótkowzroczności?
Najnowocześniejszym sposobem spowolnienia narastania wady jest kontrola krótkowzroczności. Metodą tą jest ortokorekcja czyli zakładanie soczewek twardych na noc co umożliwia dobre widzenia w ciągu dnia. Powoduje ona, że promienie boczne wpadające do oka ponownie ogniskują się na siatkówce i tym samym stabilizuje wadę wzroku. Można ją stosować u krótkowidzów z wadą wzroku do -4,5 (dioptrii) oraz osób z astygmatyzmem do maksymalnie -1,5 (dioptrii). Nie jest to metoda nowa, ponieważ w USA i w Europie zachodniej jest stosowana od wielu lat. Wada wzroku korygowana jest przy pomocy najnowszej generacji sztywnych, gazoprzepuszczalnych ortosoczewek stosowanych tylko w nocy.
Profilaktyka
Musimy uważać aby nie przeciążać oczu. Odrywajmy co pewien czas wzrok od zeszytu, książki czy komputera i spójrzmy w dal. Praca wzroku na bliskie odległości, u dziecka, nie powinna przekraczać 30 min. Ważna jest też prawidłowa pozycja ciała oraz odległość oczu od zeszytu, książki (powinna ona wynosić 35-40 cm). Należy również zadbać o odpowiednie oświetlenie. Nie bez znaczenia jest także kreowanie zdrowego tryby życia - dużo ruchu, lekkostrawna dieta, bogata w witaminy i mikroelementy.
A to jest taki test na sam koniec. Jesteś Krótkowidzem? Czy Dalekowidzem?