poniedziałek, 29 kwietnia 2013

Wada wzroku "PLUS" czyli co to jest NADWZROCZNOŚĆ vel DALEKOWZROCZNOŚĆ


Co to jest Nadwzroczność
Świat widziany okiem dalekowidza

Nadwzroczność (dalekowzroczność, hypermetropia) jest to wada refrakcji oka, w której promienie świetlne ogniskują się za siatkówką. Oko o zbyt słabej mocy układu optycznego, w stosunku do długości gałki ocznej, nazywa się okiem nadwzrocznym. W oku tym przy zwolnionej akomodacji, równoległe promienie świetlne zostają zogniskowane poza siatkówką, w wyniku tego nieostre jest widzenie na wszystkie odległości.







Stopnie nadwzroczności:

Nadwzroczność niska (do +2,50D). Jeżeli oczy dysponują dostateczną akomodacją, można widzieć wyraźnie zarówno w zakresie dali, jak i bliży.

Nadwzroczność średnia (od +2,5D do +6,0D). Niewyraźne widzenie dalekie, kompensowane jest akomodacją, jednak ograniczone możliwości akomodacyjne nie pozwalają na dobre widzenie bliży.

Nadwzroczność wysoka (powyżej +6,0D). Widzenie upośledzone jest w całym zakresie. Powyżej kilkunastu dioptrii jest najczęściej wynikiem usunięcia zmętniałej soczewki ocznej.


Nadwzroczność u dzieci




         Nadwzroczność fizjologiczną, spowodowaną krótką gałką oczną stwierdza się u około 80% dzieci po urodzeniu. Jest to zjawisko naturalne, do ok.3 roku życia gałki oczne są mniejsze niż u osób dorosłych. Dla dobrego widzenia jest to kompensowane większą wypukłością dziecięcej soczewki oraz akomodacją. Proces umiarkowania trwa do 6-7 roku życia, stąd przekonanie, że nadwzroczność jest najczęstszą wadą wzroku u dzieci. Wraz ze wzrostem dziecka zwiększają się rozmiary gałki ocznej, dlatego w wieku szkolnym oko jest już przeważnie miarowe. Wada ta może przebiegać w sposób niezauważalny (tzw. dalekowzroczność ukryta) gdyż niedobór mocy może być kompensowany akomodacją. Jednak nadmierny wysiłek akomodacyjny może zakłócać widzenie obuoczne i wywołać tzw.zeza akomodacyjnego. U małych dzieci obserwuje się przeważnie małą i średnią nadwzroczność. Brak fizjologicznej nadwzroczności we wczesnym dzieciństwie może być zapowiedzią krótkowzroczności , która będzie pogłębiać się wraz ze wzrostem gałki ocznej. Ta fizjologicznie występująca u dzieci wada wzroku , zwykle nie wymaga korekcji i z czasem zanika. Bezwzględnej korekcji wymaga natomiast stan , który mógłby zakłócić prawidłowy rozwój widzenia , np. znacząca wada refrakcji , różnowzroczność lub zez. Nadwzroczność prawidłowo korygowana w dzieciństwie w wielu przypadkach ulega znaczącemu zmniejszeniu , a nawet zanikowi. W przeciwieństwie do krótkowzroczności nie wykazuje tendencji rosnącej. Pełna korekcja nadwzroczności jest niezwykle istotna u dzieci , ponieważ nie korygowana we właściwy sposób może prowadzić do zeza czy  niedowidzenia ( na siatkówkę pada nieostry obraz  i jej komórki będą rozwijać się w nieprawidłowy sposób, a w dłuższym czasie oko może pozostać niedowidzące). Zez zbieżny może towarzyszyć nadwzroczności ale nie jest to regułą. Zdolność adaptacyjna młodego organizmu jest ogromna. Jeśli nadwzroczność jest mała, to istnieje duża szansa, że dziecko z niej wyrośnie. Dzieci z większa wadą muszą nosić okulary. Istotne jest więc badanie wady wzroku u nawet małych dzieci.



Nadwzroczność u dorosłych

Wielkość wady nadwzrocznej może zmieniać się do 25 roku życia i zawsze powinna być korygowana, nawet jeśli osoba "dobrze" widzi z daleka. Oko powinno bowiem wyraźnie widzieć obraz z daleka bez wysiłku, czyli nie akomodując. Stały wysiłek może prowadzić np. do stanów zapalnych przedniego odcinka oka lub  bólów głowy. W przypadku wyższej nadwzroczności , akomodacja już nie wystarcza i osoba z taką wadą wzroku ma także problemy z wyraźnym widzeniem nie tylko z bliska, ale i z daleka. Dorośli nie mają takich możliwości kompensowania wad wzroku jak dzieci , dlatego z chwilą gdy zdolność akomodacji słabnie (najczęściej po 40 roku życia) zwykle potrzebna jest korekta do pracy z bliska. Z upływem lat osoby dalekowzroczne znacznie wcześniej, niż osoby miarowe i krótkowzroczne, odczuwają zanik akomodacji przy obserwacji przedmiotów z bliska . Po okulary do bliży zaczynają sięgać osoby młode , mimo iż dysponują dobrą akomodacją , to nie wystarcza im ona do prac z bliska.


Leczenie nadwzroczności

Dalekowzroczność koryguje się okularami lub soczewkami kontaktowymi dodatnimi oznaczanymi znakiem "plus". Dzieci i młodzież przed zapisaniem okularów korekcyjnych wymagają całkowitego zniesienia zdolności akomodacyjnej (poprzez zakropienia oczu kroplami porażającymi akomodację). Nadwzroczność wysoką można korygować poprzez wszczepienie sztucznej soczewki lub za pomocą chirurgii refrakcyjnej, polegającej na modelowaniu kształtu rogówki. Operację wykonuje się powyżej 21 roku życia, a przeciwwskazaniem są np. cukrzyca, alergie, reumatoidalne zapalenie stawów i zaburzenia wydzielania łez. Nieznane są obecnie żadne metody zapobiegania lub hamowania rozwoju nadwzroczności.


Jak uniknąć nadwzroczności

Nie ma sposobu, by uniknąć nadwzroczności, która zależy od kształtu i długości oka oraz mocy układu optycznego oka, gdyż cechy te są uwarunkowane genetycznie. Ważne jest wczesne wykrycie wady refrakcji, odpowiednie jej korygowanie oraz okresowa kontrola okulistyczna.



Źródło: D.G Hunter, C.E. West "Optyka okulistyczna" wyd. polskie 2012

2 komentarze: